پرستاران فردا.

|

تعیین ریتم

1- استفاده از پرگار

2- استفاده از مداد و کاغذ

ريتم هاي منظم

ريتم هاي نامنظم

تعیین سرعت ضربان

روش هاي محاسبة تعداد ضربانات قلب

الف) روش هاي محاسبة تعداد ضربانات قلب در ريتم هاي منظم:

1-  استفاده از خط كش جهت محاسبة تعداد ضربانات قلب

2-  استفاده از مربع هاي بزرگ

3- استفاده از مربع هاي كوچك

ب) روش هاي محاسبة تعداد ضربانات قلب در ريتم هاي نامنظم:

1. استفاده از خطوط عمودي 3 ثانيه
2.  استفاده از خطوط عمودي 6 ثانيه

استفاده از خط كش درتعيين تعداد ضربانات قلب

– ابتدا يك موج R منطبق بر يكي از خطوط سياهي يافته ، سپس خطوط بعدي را به ترتيب روبرو شماره گذاري ميكنيم : 300-150-100-75-60-50

استفاده از مربع هاي بزرگ در تعيين تعداد ضربانات قلب

عرض يا زمان هر مربع بزرگ0/2 ثانيه است كه در يك دقيقه (0/2÷60 ثانيه ) 300 مربع بزرگ خواهد شد . در نتيجه اگر 300 را تقسيم بر تعداد مربعهاي بزرگ بين دو موج R بنمائيم ضربان قلب در يك دقيقه بدست خواهد آمد .

  

Heart Rate =                                     300

تعداد مربع هاي بزرك بين دو موج R متوالي

استفاده از مربع هاي كوچك در تعيين تعداد ضربانات قلب

عرض يا زمان هر مربع كوچك 0/04  ثانيه است در نتيجه در هر دقيقه 1500 مربع كوچك خواهيم داشت .

حال چنانچه 1500 را تقسيم بر تعداد مربعهاي كوچك بين دو موج R بنماييم تعداد ضربان قلب در يك دقيقه بدست خواهد آمد .

Heart Rate =                                             1500

تعداد مربع هاي کوچک بين دو موج R متوالي

استفاده از خطوط عمودي 3 ثانيه و 6 ثانيه در تعيين تعداد ضربانات قلب ريتم هاي نامنظم:

در بالاي نوارهاي EKG خطوط عمودي وجود دارند كه فاصلةزماني بين هر دوخط 3 ثانيه (15 مربع بزرگ )ميباشد .بنابراين در هر دقيقه 20 عدد خط عمودي خواهيم داشت. حال چنانچه تعداد موجهاي R بين هر و خط عمودي را شمرده و ضربدر 20 نماييم ، تعداد ضربان قلب در يك دقيقه بدست مي آيد .

در صورتيكه بخواهيم ضربانات قلب را با اين روش دقيقتر محاسبه كنيم تعداد موجهاي R بين 6 ثانيه (30 مربع بزرگ ) را شمرده و ضربدر 10 مي نمائيم .

ساير روش هاي محاسبة تعداد ضربانات قلب در نوار : EKG

موج P معرف انقباض عضلات دهليزي است . ارتفاع طبيعي آن 2/5 ميلي متر يا كمتر و زمان آن 0/11ثانيه يا كمتر ميباشد .

موج P در ليدهاي V2,AVF,II,I تا V6 مثبت ، در AVR منفي و در ليدهاي V1,III بي فاز يك است .

 ولتاژ موج P كمتر از QRS است زيرا ضخامت دهليزها كمتر از بطن ها ميباشد.

انواع  موج P:

موج P دو لتي (mitral) -در  هيپرتروفي دهليز چپ بصورت موج P با  ارتفاع بيش از 2/5 ميلي متر بي فازيك  در اشتقاق V1 مثبت و منفي است . همچنين بصورت موج P پهن  بيش از 0/1ثانيه و شكافدار در اشتقاق هاي II,I  ديده مي شود ..

موج P ريوي (pulmonal)- در هيپرتروفي دهليز راست بصورت موج P  بلند و نوك تيز. با  ارتفاع بيش از 2/5 ميلي متر در اشتقاق هاي AVF , III , II

موج P سه  لتي(tricuspid)- در  هيپرتروفي توام  دهليز چپ و راست بصورت موج P پهن  و شكافدار بيش از 0/11 ثانيه در اشتقاق هاي II,I  ديده مي شود

موج P نودال - در ديس ريتمي هاي نودال چون دهليزها از پايين به بالا  بصورت معكوس دپولاريزه مي شوند ،موج P  بصورت منفي ديده مي شود.

ارزیابی موج P

1- آیا امواج P  وجود دارد؟

2- آیا امواج P شکل طبیعی دارند؟

3- آیا همه امواج P  شکل و سایز یکسانی دارند؟

4- آیا به ازای هر موج P یک کمپلکس QRS وجود دارد؟

فاصله P-R   درسندروم هاي لون كانونگ لوين  ،  ولف پاركينسون وايت،تاكيكاردي هاي دهليزي و جانکشنال ،جدايي دهليزي بطني كوتاه مي شود .

فاصله P-R   در بلوك دهليزي بطني ،هايپر تيروئيديسم افزايش ميابد .

تعیین PR Interval

تعیین فاصله از ابتدای موج P  تا ابتدای کمپلکس QRS

سپس از خودتان بپرسید:

1- آیا PR Interval  در محدوده نرمال 20-12 ثانیه قرار دارد؟

2- آیا این فاصله در کل ECG ثابت است؟

كمپلكس : QRS

كمپلكس  QRS ،معرف دپولاريزاسيون عضلات بطنهاست .

ابتداي آن از آغاز موج Q تا انتهاي موج S ميباشد .

كمپلكس QRS از چندين قسمت مثبت و منفي بشرح زير تشكيل يافته :

1 – موج Q اولين قسمت پايين رونده ( منفي ) كمپلكس بوده و زمان آن كمتر از 0/03ثانيه و ولتاژ آن كمتر از ¼ ارتفاع موج R ميباشد و ناشي از دپولاريزاسيون سپتوم بين بطني است .

2 – موج R بدنبال موج Q قسمت بالا رونده ( مثبت ) كمپلكس را تشكيل ميدهد .

3 – موج S موج منفي بعد از موج R را گويند .

چنانچه امواج QRS ارتفاع كمتر از 5 ميليمتر داشته باشند با حروف كوچك qrs نشان داده و اگر ارتفاع بيش از 5 ميليمتر داشته باشند با حروف بزرگ QRS  نشان ميدهند .

QS – چنانچه QRS فاقد R بصورت فقط يك موج منفي باشد QS خوانده ميشود.

R'R" –موجهاي مثبت بعد از موج R اوليه را به ترتيب R' و R" نامند .

S'S" – موجهاي منفي بعد از موج S اوليه را به ترتيب S' و S" نامند.

ارزیابی زمان کمپلکس QRS

شمارش مربع های بین شروع کمپلکس تا پایان آن

سپس از خودتان بپرسید:

1- آیا زمان کمپلکس QRS طبیعی است؟

2- آیا همه کمپلکس های QRS شکل و اندازه یکسانی دارند ؟ (اگرنه، هریک را اندازه گرفته و آنها را بتنهایی توصیف نمایید)

3- آیا هر کمپلکس QRS بدنبال موج P ظاهر می شود؟

موج T

موج T معرف رپولاريزاسيون عضلات بطني است و پس از كمپلكس QRS ديده ميشود .

 موج T معمولا" با كمپلكس QRS هم جهت ميباشد .

 در ليد AVR منفي است و در ليدهاي V3,II,I تا V6 مثبت ميباشد. در V2,V1,AVL,AVF,III متغير ميباشد .

ارتفاع موج T در ليدهاي اعضاء تا 5 ميليمتر و ليدهاي جلو قطبي تا 10 ميليمتر ميباشد و زمان آن 19/0 ثانيه است .

موج T

مکانیسم ( T مثبت ) :

ایمپالس ها از سطح آندوکاردی در عضله بطنی بطرف خارج یعنی سطح اپیکاردی انتشار می یابد .

بزرگترین قسمت عضله بطنی که اول از همه رپولاریزه میشود ، در سطح خارجی بطنی(اپيكاردي ) قرار دارد و سطوح آندوکاردی آخر از همه رپولاریزه میشود .

Ø      زيرا فشار زیاد در داخل بطنها در جریان انقباض ، به مقدار زیادی جریان خون کرونر را به آندوکارد کاهش میدهد و از این راه روند رپولاریزاسیون را در سطوح آندوکاردی آهسته تر میکند .

بنابراین چون سطوح خارجی بطنی(اپيكاردي ) و قبل از سطوح داخلی (آندوکاردی) رپولاریزه میشوند ، لذا جهت رپولاریزاسیون بطنها هم جهت جریان دپولاریزاسیون است ، در نتیجه موج T در EKG  طبیعی مثبت مي شود.

اشكال موج T :

ممكن است مثبت ، منفي ، ايزوالكتريك ، پهن ، دي فازيك ، شكافدار ، مدور ، يا اسلار باشد .

ارزیابی موج T

1- آیا موج T وجود دارد؟

2- آیا همه امواج T شکل طبیعی دارند؟

3- آیا ممکن است که موج P در موج T  پنهان شده باشد؟

4- آیا همه امواج T ارتفاع طبیعی دارند؟

5- آیا همه امواج T با کمپلکس QRS هم جهت هستند؟

از ابتدای QRS تا پایان موج T

QT Interval

تعیین فاصله QT

از شروع  QRSتا پایان موج T

آیا فاصله QT در محدوده نرمال 0/36- 0/44  ثانیه قرار دارد؟

ارزیابی سایر اجزای ECG

به وجود امواج اکتوپی یا امواج هدایت شده از طریق ابرنسی یا ناهنجاری های دیگر توجه کنید.

قطعه ST را ارزیابی کنید و به وجود موج U دقت نمایید.

ادامه موج U :

موج U در هيپوكالمي يا در تأخير در رپولاريزاسيون بطن ها برجسته تر ميشود . داروهايي مثل اپينفرين،كنيدين، ديگوكسين  و اختلالاتي مثل تيروتوكسيكوز نيز ممكنست موجب افزايش آن  گردند.

  موج U در رپولاريزاسيون عضلات پاپيلاري يا رپولاريزاسيون سيستم پوركنژ هم جهت با موج T و ¼ ارتفاع آن ميباشد .

 موج U در هايپرتانسيون ،ايسكمي ميوكارد ،و فشار روي بطن چپ  منفي مي گردد.

اكثر اكستراسيستول هاي بطني در فاز سوپر نرمال همزمان با موج U  رخ مي دهند .

قطعه : ( ST Segment )

اين قطعه از انتهاي موج S ( نقطة J ) تا شروع موج T ادامه دارد و معرف رپولاريزاسيون زودرس بطني است .

زمان ST حدودا"  0/2ثانيه است .

بالا رفتن قطعه ST

بالا رفتن قطعه ST  نشاندهنده آسيب  ميوكارد ، انفاركتوس تمام جداري ، اسپاسم عروق كرونر، آنوريسم بطن چپ است :

1- بالا رفتن قطعه ST  با شيب بالارو  ناشي ازآسيب  ميوكارد  ،اسپاسم عروق كرونر، نكروز ميوكارد

2- موج T  بلند وتيز ناشي از، انفاركتوس فوق حاد ميوكارد

3-تحدب به طرف بالا ناشي از، انفاركتوس حاد ميوكارد

پايين رفتن ST  با :

1-شيب بالارو  ناشي از دپولاريزاسيون دهليزها  به دليل افزايش دامنه موجP وتاثير دپولاريزاسيون دهليزي  بر قطعه  ST  است.

 2- شيب پايين رو ( صاف ) ناشي از اختلال شديد در جريان خون عروق كرونر،هيپوكالمي است

 3- تقعر به طرف بالا ناشي از مصرف ديژيتال،پريكارديت ،رپولاريزاسيون زودرس ، هيپوكالمي، ميوكارديت

4-منفي شدن موج T ناشي از مصرف ديژيتال، انفاركتوس زير اندوكارد،هايپرتروفي بطن (تغييراتST-T Pattern يا  ST-strain ناشي از فشار روي بطنها)

(تغييراتST-T Pattern يا  ST-strain ناشي از فشار روي بطنها)

بروز فشار بر بطن در ECG با بروز انحراف قطعه ST بر خلاف جهت كمپلكس QRS بنام ST Strain(ST-T Pattern ) خوانده مي شود .

 ST Strain(ST-T Pattern ) در هايپرتروفي بطن چپ ديده مي شود .

حالا با دسته بندی یافته های خود ECG را بترتیب زیرتفسیر نمایید:
1- محل شروع ریتم: بعنوان مثال گره SA، دهلیز، AVN  و یا بطنها
2- سرعت: طبیعی( 100-60)، برادیکاردی( کمتر از 60) و تاکیکاردی ( بیش از 100)
3- ریتم: طبیعی یا غیرطبیعی، بعنوان مثال فلوتر، فیبریلاسیون، بلوک قلبی، ریتم اسکیپ یا سایر آریتمی ها

محور الكتريكي قلب : ( Mean Axis )

محور الكتريكي قلب : ( Mean Axis )

محور الكتريكي قلب عبارت از جهتي است كه موج دپولاريزاسيون مي پيمايد تا به رشته هاي عضلاني قلب رسيده و آنها را تحريك كند .

ميزان و جهت فعاليت الكتريكي بوسيلة يك فلش ( Vector ) مشخص ميشود .

در جريان دپولاريزاسيون بطني ، ايمپالسهاي تشكيل شده در گره S-A موجب ايجاد هزاران پتانسيل الكتريكي در بسياري از سلولهاي قلبي ميشود كه معدل الكتريسيته حاصل از لحاظ جهت و مقدار بوسيلة يك فلش لحظه اي نشانداده ميشود . معدل اين وكتورهاي لحظه اي ، فلش بزرگي بنام Mean QRS Vector است .

وكتور بزرگ مشخص كننده جهت كلي موج دپولاريزاسون بطني است .

روش هاي محاسبة محور الكتريكي قلب : ( Determination of Heart Axis )

جهت تعيين محور الكتريك قلب بر حسب درجه ، دايره اي كه قلب در مركز آن قرار گرفته ، در نظر گرفته ميشود . دو خط افقي ( نمايندة اشتقاق I ) و خط عمودي ( نمايندة اشتقاق AVF ) كه همديگر را در مركز دايره قطع ميكنند در نظر گرفته ميشود. 

در خط افقي ( اشتقاقI  ) دست چپ قطب مثبت ودست راست قطب منفي قرار دارد .

سمت چپ خط افقي زاوية صفر درجه وسمت راست آن زاوية 180+ درجه قرار دارد .

در خط عمودي ( اشتقاقAVF  ) پاي چپ قطب مثبت و پيشاني قطب منفي محسوب ميگردد .

سمت پايين خط عمودي زاوية 90+ درجه و سمت بالاي آن زاوية 90- درجه است .

محور الكتريكي طبيعي قلب

حال با توجه به اطلاعات فوق محور قلب را به طرق زير تعيين ميكنيم:

1 – اگر جمع جبري كمپلكس QRS در اشتقاقهاي AVF , I نوار الكتروكارديوگرام مثبت باشد محور الكتريكي قلب بين صفر و 90+ درجه قرار داشته و طبيعي محسوب ميگردد .

( توجه : اگر كمپلكس QRS در اشتقاقهاي AVF , AVl , III , II , I مثبت باشد محور الكتريكي قلب 45 درجه و كاملا" طبيعي است ) ( Normal Axis )

انحراف محور به سمت راست

2 – اگر جمع جبري كمپلكس QRS در اشتقاق I منفي باشد و در اشتقاق AVF  مثبت باشد ، محور الكتريكي بين 90+ درجه و 180 + درجه در سمت راست قرار داشته بنابراين انحراف محور به سمت راست RAD (Right Axis Deviation ) خواهيم داشت .

انحراف محور به سمت راست

انحراف بسيار شديد محور به سمت راست ( Extreme RAD )

اگر جمع جبري كمپلكس QRS در اشتقاق I منفي و در AVF نيز منفي باشد ، محور الكتريكي بين 180+ درجه 90- درجه قرار داشته بنابراين انحراف بسيار شديد محور به سمت راست ( Extreme RAD ) خواهيم داشت .

انحراف محور به سمت چپ

4 – اگر جمع جبري كمپلكس QRS در اشتقاق I مثبت و در AVF منفي باشد، محور الكتريكي بين صفر و 90- درجه قرار داشته بنابراين انحراف محور به سمت چپ خواهيم داشت.

نظرات شما عزیزان:

:: موضوعات مرتبط: نکات کلیدی پرستاری، ،
:: برچسب‌ها: تفسیرECG, تشخیص انحراف محور قلب, تعیین ریتم قلب, نوار قلب, همه چیز در مورد نوار قلب,